Γιάννης Χρηστάκος
Αυτός δεν είναι ο Κόσμος μου
23 Μαρτίου – 21 Απριλίου 2012
Η Γκαλερί Cube, παρουσιάζει την
ατομική εικαστική έκθεση του Γιάννη Χρηστάκου, με τίτλο “Αυτός δεν είναι ο
Κόσμος μου”.
Ο Γιάννης Χρηστάκος γράφει: “ Από τότε που ο Λεονάρντο ντα Βίντσι εφάρμοσε
τον χάρτη στις επιστημονικές του ασκήσεις και οι Βενετσιάνοι καλλιτέχνες της
Αναγέννησης αναγνώρισαν τις συμβολικές δυνατότητες της χαρτογράφησης, ο
χάρτης, ως εργαλείο καλλιτεχνικής δράσης, χρησιμοποιήθηκε από πολλούς
δημιουργούς.
Ο Guy Debord και οι Καταστασιακοί ήταν ίσως οι πρώτοι που αποδόμησαν τον
χάρτη στο έργο Naked Cities, 1957, για να διατυπώσουν κοινωνικοπολιτικούς
προβληματισμούς. Στο έργο αυτό προτείνεται ένα ιδανικό φαντασιακό γράφημα
της πόλης του Παρισιού, το οποίο απορρέει από τον φανταστικό επανασχεδιασμό
του χάρτη της πόλης. Την ίδια στιγμή ο Guy Debord εισάγει την έννοια των
Ψυχογεωγραφημάτων, (Psycogeografies) και την Θεωρία του Derive, που είναι η
τεχνική της επανατοποθέτησης του υπαρκτού, αστικού τοπίου με σκοπό την
δημιουργία μιας νέας φαντασιακής πόλης.
Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, τα σύνορα μεταθέτονται και αλλάζουν
πάλι. Διαφορετικοί πολιτισμοί και γεωγραφικές ταυτότητες σχηματίζονται από
την αυξανόμενη μετακίνηση δυνάμεων εξαιτίας μιας οικονομικής, πολιτικής και
κοινωνικής κρίσης με παγκοσμιοποιημένα χαρακτηριστικά. Το σχέδιο ενός
νέο-Χάρτη ακολουθεί το νέο πολιτικό Ήθος. Νέες χώρες ιδρύονται και πόλεις
επανασχεδιάζονται για να στεγάσουν τις ανάγκες των νέων αγορών.
Σε απάντηση και ως μια ανάγκη να ορίσουν τον δικό τους τόπο στον κόσμο, οι
καλλιτέχνες έχουν αρχίσει να ενδιαφέρονται στη χρήση της οπτικής γλώσσας του
χάρτη παράλληλα με συστήματα και στρατηγικές χαρτογράφησης.
Μια πληθώρα καλλιτεχνών όπως η Julie Mehretu, ο Franz Akerman, ο Jonathan
Parsons, η Layla Curtis, ο Simon Patterson, η Kathy Prendergast, η Joyce
Kozloff, o Guillermo Kuitca, η Χρύσα Ρωμανού έχουν εντάξει το χάρτη στο
εικαστικό τους λεξιλόγιο.
Το πρόσφατο σώμα της δουλειάς μου αντλεί μορφοπλαστικά στοιχεία από ένα ευρύ
πλέγμα πηγών, όπως αρχιτεκτονικά σχέδια, αστικούς χάρτες, δορυφορικές
εικόνες της γης, γραφήματα υπολογιστών, σωματικές αρτηρίες, ιστοί,
απολιθώματα, κεντήματα και δαντέλες. Όλες αυτές οι εικόνες μεταπλάθονται σε
ένα σύμπλεγμα σχημάτων και γραμμών, που παραπέμπουν σε τοπία,
χαρτογραφήματα, αστικές διαδρομές, δαντελωτά υφάσματα, κλωστές.
Αρκετές φορές, η σχέση των εικόνων αυτών με τη μνήμη παραμένει ισχυρή,
παρόλο που η πρώτη ανάγνωσή τους παραπέμπει σε χαρτογραφήματα. Μέσω αυτών
των επεξεργασμένων εικόνων προσπαθώ να ανακαλύψω περαιτέρω την ποιότητα του
σχεδίου και να εμπλουτίσω την δυναμική της εικαστικής μου γλώσσας και
μεθοδολογίας.
Στη ζωγραφική μου έρευνα τα τελευταία χρόνια, ανέπτυξα ένα σύστημα
σχεδιασμού, αναμορφώνοντας περαιτέρω την γραμμή προσεγγίζοντας τη ζωγραφική
μου έρευνα με τους εξής τρόπους:
Την χρήση της γραμμής ως εκφραστικό και πλαστικό μέσο. Η γραμμή, κατά την
διάρκεια της ζωγραφικής μου έρευνας, πάντα αποτελούσε ευδιάκριτο στοιχείο
της πρακτικής μου.
Την ενσωμάτωση στοιχείων χαρτογραφίας στο ζωγραφικό μου λεξιλόγιο και την
ανάπτυξη ενός συστήματος χαρτογράφησης που αποτελεί την εξέλιξη ενός
πλέγματος σχεδιασμένων γραμμών.
Την σχεδιαστική αποδόμηση του αναπαραστατικού χάρτη και την σύνθεση ενός
νέου φαντασιακού χάρτη. Πειραματίστηκα εφαρμόζοντας τη γραμμή με τρείς
τρόπους:πρώτον αντιπαραθέτοντας την γραμμή με το χάρτη, δεύτερον φέρνοντας
και τα δύο στοιχεία σε διάλογο και τρίτον ενοποιώντας την γραμμή με τη φόρμα
του χάρτη.
Η ιδέα της κλωστής σχετιζόμενη με πρώιμες μνήμες μου, ως παιδί μοδίστρας.
Ζωγραφικά αναπαριστώμενη με τη γραμμή, η κλωστή πρωταγωνιστεί σχεδόν στο
σύνολο του πρόσφατου έργου μου και χρησιμοποείται για την σύνθεση ενός
ιδιωματικού μοτίβου.
Την χρήση του αφηρημένου σκαριγραφήματος (doodling), ως μορφής οργανικού
πλέγματος γραμμών και δομικού στοιχείου.
“Πού ανήκω;”, “ποιος είναι ο Κόσμος που ονειρεύομαι;”, “τι θα παραδώσω στους
επόμενους;”, μοιάζουν να είναι ερωτήσεις, που στοιχειώνουν τόσες πολλές από
τις συζητήσεις και πολλές από τις ανησυχίες μου. Σαν μια ατέρμονη αγωνία,
αναφέρεται σε εξαρθρώσεις εξαιτίας εκτοπισμού ανθρώπων, στους ξεριζωμένους
και στους σύγχρονους πρόσφυγες, οικονομικούς και πολιτικούς, στο κάθε λογής
δουλεμπόριο, ψυχών και κορμιών. Αναφέρεται στις διαλυμένες προσωπικές
ιστορίες, στις απατηλές και εφήμερες ταυτότητες, στα μονοπάτια και τις
διαδρομές του πόνου πάνω σε έναν ανθρωπογεωγραφικό χάρτη που βάρβαρα
αλλάζει.
Για τους παραπάνω λόγους η γεωγραφία που εξετάζω, η προσωπική μου γεωγραφία
είναι η γεωγραφία κατάρρευσης και κραυγής για την απώλεια ιδεολογιών και
πατρίδων.
Η τέχνη μου δεν επιδιώκει να απαντήσει στην ερώτηση
«πού ανήκουμε» δεν είναι επ’ουδενί εντεταλμένη μιας και δεν έχω ιδέα πού
μπορεί να ανήκει ο καθένας, πόσο μάλλον εγώ ο ίδιος. Είναι ωστόσο μια
προσπάθεια να διαφωνήσω με κάθε ερώτηση για το πού ανήκουμε, με την όποια
πολιτογράφησή σαν μια διαμόρφωση πολιτικών πραγματικοτήτων, σταθερών δομών
και σημαινόντων συστημάτων.”
Βιογραφικό Σημείωμα
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1966
Διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Ανατολικού Λονδίνου (University of East
London).
Από το 1997 ως το 2003 έζησε και εργάστηκε στο Λονδίνο.
Μέλος, από το 2002, του Δ.Σ. της Αναπτυξιακής Εταιρείας Deptford Art
Development Association (DADA), Λονδίνο.
Ιδρυτικό μέλος την καλλιτεχνικής ομάδας“CAPSULE”
που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει εγκαταστάσεις πολυμέσων (ήχου και
εικόνας) σε Αθήνα και Λονδίνο.
Το διάστημα 2000-2002 δίδαξε στο University of East London.
Δίδαξε στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών και Επιστημών της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο
Ιωαννίνων για το διάστημα 2003-2005.
Από το 2004 διδάσκει στη Σχολή Γραφικών Τεχνών στο ΤΕΙ Αθηνών.
Από τον Οκτώβριο του 2007 διδάσκει στο Παιδαγωγικό
Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στο Βόλο.
ΣΠΟΥΔΕΣ
Πτυχίο Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών 1984-1989
Σχολή Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών, ΤΕΙ Αθηνών
Μεταξοτυπία με Ν. Μιλιώνη, Χαρακτική με Τ.Κατσουλίδη
Πτυχίο Ζωγραφικής 1989-1994
Σχολή Καλών Τεχνών, Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, ΑΠΘ
Ζωγραφική με Β.Δημητρέα, Μ. Θεοφυλακτόπουλο
Μεταπτυχιακό MA Fine Arts 1998-1999
School of Art and Design, University of East London.
Διδακτορικό (PD)Professional Doctorate in Fine Art 1999-2003
Personal Mapping, Memories and Imaginary Maps
School of Art and Design, University of East London
Βραβεία-Υποτροφίες
1998-2002 Υποτροφία, Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (Ι.Κ.Υ)
1994 Βραβείο Νέων Καλλιτεχνών «Art Heineken»
1995 Βραβείο «ΑΣΤΗΡ»
ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
2008 Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Μασσαλίας, συμμετοχή με το έργο «Under my Gaze»
2005 Γκαλερί Gazon Rouse, Αθήνα
Γκαλερί Αμυμώνη, Ιωάννινα
2004 Gallery K, Λονδίνο
2003 U.E.L Gallery, Λονδίνο
Γκαλερί Κ, Λευκωσία, Κύπρος
2001 Greengate Gallery, Λονδίνο
1997 Γκαλερί Αντήνωρ, Αθήνα
1995 Γκαλερί Μυροβόλος, Θεσσαλονίκη
ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ
2011
“11th Plateau”, Ιστορικό Μουσείο Ύδρας
“11th Plateau”, Ένωση Αρχαιολόγων Ελλάδας, Αθήνα
“Περί ανέμων φύσεως και υδάτων’, επιμ. Αθηνά Σχινά Γκαλερί Αrt-πρίσμα, Αθήνα
2010
“Copy Paste” , Αίθουσα τέχνης Container,
Θεσ/νίκη
Χαμένη Κληρονομιά-Κύπρος, Δημοτική Πινακοθήκη Λευκωσίας, Κύπρος
2009
“Lost Heritage” Gallery K, Λονδίνο
Erotica, Γκαλερί Αrt-πρίσμα, Αθήνα
2008
Πολυχώρος Άλεκτον, Αθήνα, (επιμέλεια Αλ.
Στάνας)
Μετά την Αφαίρεση, (επιμέλεια Χ. Μιχαλόπουλος ) Bonikos Gallery, Αθήνα
«9», (επιμέλεια Λ. Τσίκουτα), Αίθουσα Τέχνης Γαία, Αθήνα
2007
«Visibility» Συμμετοχική δράση, Πλατεία
Αττικής – Γκαλερί Cheap Art, Αθήνα
«Άγγελος», Γκαλερί K, Λευκωσία, Κύπρος
“Meme”, Bermondsey Art Center, Λονδίνο.
«9», (επιμέλεια Λ. Τσίκουτα), Αίθουσα Τέχνης Γαία, Αθήνα
«Α4», Κόδρα 07, Θεσ/νίκη
2006
Angel, Gallery Κ, Λονδίνο
«Συναντήσεις», Γκαλερί Αrt-πρίσμα, Αθήνα
«Χαρταετοί», UNESCO, Αθήνα
«1500+1» Γκαλερί Αrt-πρίσμα, Αθήνα
2004
The Fellow Artists, Gallery K, Λονδίνο
2003
“Its all Greek to Me ,Hastings Museum &
Art Gallery σε συνεργασία με J.Gore kai S.Diab, Hastings, UK
“10 Greek Artists of London”, Gallery K, Λονδίνο
2002
“Reactions” ExitArt Gallery, επιμέλεια
Bibi Martin & Jodi Hanel, Ν.Υόρκη
2001
“Nexus” East73road Gallery, επιμέλεια B.
Finucane (συντακτική επιτροπή ArtReview) Λονδίνο
“Self Service”, Five Years Gallery, Λονδίνο
2000
The Shop Gallery, Λονδίνο
1999
“Mind your Language”, 34 Underwood
Street Gallery, επιμέλεια John Russel (Bank), Λονδίνο.
MA Show, East London Gallery, Λονδίνο